ก่อนที่จะมีสุขภาพผิวหน้าที่ดีและกระจ่างใส เพื่อนๆหลายคนอาจจะเจออุปสรรคเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ยังคงกวนใจและน่าหงุดหงิด นั่นก็คือรูขุมขนอุดตันและ สิวอุดตัน (Comedones) ซึ่งเป็นปัญหาผิวที่น่ารำคาญ และสามารถเกิดขึ้นได้โดยที่เราไม่รู้ตัว สร้างปัญหาผิวและลดความมั่นใจของตัวเราลงไป แต่อย่าเพิ่งกลัว! เพราะในบทความนี้เราจะพาเพื่อน ๆ มาทำความเข้าใจและรู้ถึงวิธีการดูแลผิวที่ถูกต้อง เพียงเท่านี้ ก็สามารถบอกลารูขุมขนที่อุดตันและเตรียมรับผิวที่ใส เรียบเนียน สุขภาพผิวหน้าที่แข็งแรงมากยิ่งขึ้นได้กันแล้ว
สิวอุดตัน รูขุมขนอุดตันปัญหาผิวเหล่านี้คืออะไร?
เริ่มต้นจากการทำความเข้าใจพื้นฐานของผิวกันกันก่อนเลย สิวอุดตัน (Comedones) คือ สิวหัวปิดชนิดหนึ่ง สิวอุดตันเกิดจากการอุดตันของไขมันและคราบสิ่งสกปรกต่าง ๆ ในรูขุมขน มีลักษณะเป็นตุ่มนูน บวม บางครั้งสิวอุดตันก็ไม่มีหัว ไม่มีตุ่มหนองได้เช่นกัน อย่างไรก็ตามหากดูแลรักษาสิวอุดตันไม่ดี ไม่ดูแลรักษาความสะอาด สิวอุดตันอาจพัฒนากลายเป็นสิวอักเสบได้
โดยปัญหานี้เกี่ยวข้องกับรูขุมขนซึ่งเป็นช่องเปิดเล็ก ๆ เป็นที่อยู่ของขนและต่อมไขมัน ต่อมเหล่านี้จะผลิตซีบัมซึ่งมีความมัน ช่วยหล่อลื่นและให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวของเรา อย่างไรก็ตาม เมื่อซีบัมผลิตความมันมากเกินไปหรือเกิดความมันส่วนเกิน พอไปรวมกับเซลล์ผิวที่ตายแล้วแต่ไม่ได้ผลัดออก และเศษอื่น ๆ ที่สะสมอยู่ในรูขุมขน สิ่งเหล่านี้อาจอุดตัน และทำให้เกิด สิวอุดตัน ได้
รูขุมขนอุดตันเกิดขึ้นได้อย่างไร?
การเกิดรูขุมขนอุดตัน มักเกิดขึ้นได้จากปัจจัยหลายอย่างรวมกัน โดยบางปัจจัยอาจจะเป็นสิ่งที่เพื่อน ๆ ไม่รู้ตัว โดยเราได้รวบรวมข้อมูลมาให้เพื่อน ๆ ได้แก่:
- การผลิตซีบัมส่วนเกิน: มีบางคนที่ผลิตซีบัมตามธรรมชาติมากกว่าคนอื่น ๆ ส่งผลให้มีความเสี่ยงสูงต่อการอุดตันของรูขุมขน
- เซลล์ผิวที่ตายแล้ว: หากผิวของเราผลัดเซลล์ผิวได้ไม่ดี เซลล์ผิวที่ตายแล้วก็จะยังอยู่บนผิวเรา เซลล์เหล่านั้นอาจผสมกับซีบัมและติดอยู่ภายในรูขุมขน
- แบคทีเรีย: รูขุมขนเป็นแหล่งเพาะพันธุ์แบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิวได้อย่างดี เช่น Propionibacterium Acnes (P. Acnes) ซึ่งอาจทำให้การอักเสบรุนแรงขึ้นและทำให้เกิดสิวได้
- ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม: มลพิษ สิ่งสกปรก และเหงื่อ อาจอุดตันในรูขุมขนได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากไม่ได้รับการทำความสะอาดอย่างเหมาะสม
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: ความผันผวนของระดับฮอร์โมน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงวัยแรกรุ่น มีประจำเดือน ตั้งครรภ์ หรือในช่วงเวลาที่มีความเครียด สามารถเพิ่มการผลิตซีบัมและทำให้รูขุมขนอุดตันยิ่งขึ้น
ประเภทของ สิวอุดตัน ที่เกิดขึ้นได้จากรูขุมขนอุดตัน
สิวที่เกิดจากอุดตันในรูขุมขนมีหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะและสาเหตุที่แตกต่างกันออกไป
สิวอุดตันนั้นสามารถแบ่งออกได้ตามลักษณะของสิวดังนี้
1.สิวหัวขาว (Whiteheads) หรือ สิวอุดตันหัวปิด (Closed Comedone) เป็นสิวประเภทหนึ่งซึ่งอยู่ในกลุ่มสิวอุดตัน สิวหัวขาว เกิดจากการอุดตันของสิ่งสกปรกภายในรูขุมขน เช่น น้ำมัน แบคทีเรีย คราบเหงื่อไคล เมื่อสิ่งเหล่านี้เกิดการอุดตันภายในรูขุมขนจะทำให้เกิดหัวสิวเป็นหนองสีขาวหรือถุงซีสต์ (Cystic Space) ที่มีลักษณะเป็นสิวอุดตันหัวปิด เมื่อบีบหรือกดสิวหัวขาว จะมีของเหลว เลือด หรือหนองไหลออกมา หลายคนนิยมกดสิวอุดตัน อย่างไรก็ตามหากรักษาความสะอาดไม่ดี หรือรักษาสิวอุดตันหัวขาวไม่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดสิวอักเสบตามมาได้ ดังนั้นการรักษาสิวจึงควรปรึกษาแพทย์ผู้ชำนาญการ
2.สิวอุดตันหัวดำ (Blackheads) หรือ สิวอุดตันหัวเปิด (Open Comedone) คือลักษณะสิวอุดตันที่มีหัวสิวสีดำ แข็ง สาเหตุที่เราสังเกตเห็นสิวอุดตันหัวดำเนื่องจากเมื่อหัวสิวสีเหลืองหรือขาวในตอนแรกนั้นทำปฏิกิริยากับอากาศจะทำให้หัวสิวกลายเป็นสีดำ สิวอุดตันหัวดำเกิดจากการอุดตันของเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว เส้นขน เนื้อเยื่อ และไขมันภายในรูขุมขนอุดตันในบริเวณผิวหนังชั้นตื้น หากเกิดสิวอุดตันหัวดำขึ้นนาน ๆ อาจทำให้รูขุมขนดูกว้างขึ้นได้
3.มีเลือดคั่งและตุ่มหนอง เมื่อรูขุมขนที่อุดตันเกิดการอักเสบเนื่องจากการติดเชื้อแบคทีเรีย สิวเหล่านี้อาจพัฒนาเป็นตุ่มหนอง (ตุ่มสีแดง) สิ่งเหล่านี้มักเรียกว่าสิว และมักมีอาการเจ็บปวด บวม และหากกดก็อาจจะมีอาการเจ็บร่วมด้วย
สิวอุดตัน ขึ้นบริเวณไหนของใบหน้าได้บ้าง?
- สิวอุดตันที่จมูก สิวอุดตันที่จมูกหรือบริเวณขอบจมูก เป็นส่วนที่พบสิวอุดตันได้บ่อย เนื่องจากมีความมันบริเวณนี้มาก (บริเวณT-zone) และอาจมีการสัมผัสใบหน้าระหว่างวันโดยที่เราไม่รู้ตัว จึงทำให้เกิดการอุดตันขึ้นได้ง่าย
- สิวอุดตันที่คาง เป็นปัญหาของคนส่วนใหญ่เลยก็ว่าได้ เนื่องจากคางเป็นจุดที่ผิวหนังผลิตน้ำมันออกมามาก (บริเวณT-zone) นอกจากนี้บริเวณคางยังเป็นจุดที่สัมผัสกับมือของเราบ่อยโดยไม่รู้ตัว เช่น การเท้าคาง การเกา หรือเสียดสีกับหน้ากากอนามัย จึงทำให้เกิดสิ่งสกปรกสะสมจนทำให้สิวขึ้นที่คางได้ในที่สุด
- สิวอุดตันที่หน้าผาก พบได้บ่อยเนื่องจากเป็นส่วนที่มีเหงื่อออกเยอะ และเป็นบริเวณที่มีรูขุมขนและเป็นแหล่งผลิตน้ำมันบนใบหน้าเยอะ (บริเวณT-zone) จึงมีความมันมากกว่าบริเวณอื่นบนใบหน้า บางคนมีผมหน้าม้าหรือลูกผมอาจทำให้สิ่งสกปรกต่าง ๆ ที่อยู่กับเส้นผมหรือฝุ่น ควัน มลภาวะ มาสัมผัสบริเวณหน้าผากได้เช่นกัน
- สิวอุดตันที่แก้ม เรียกได้ว่าเป็นบริเวณที่หลายคนมักเป็นสิวอุดตันรุนแรง เนื่องจากแก้มมักเป็นจุดที่สัมผัสกับหลายสิ่ง ทั้งเส้นผม หน้ากากอนามัย ปลอกหมอน โทรศัพท์มือถือ ดังนั้นผู้ที่มีสิวอุดตันที่แก้มบ่อยควรหมั่นทำความสะอาดโทรศัพท์มือถือ เปลี่ยนหรือซักผ้าขนหนูสำหรับเช็ดหน้า รวมถึงเปลี่ยนปลอกหมอนทุกอาทิตย์ เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงในการเกิดสิวอุดตันที่แก้ม
- สิวอุดตันที่หลัง สิวอุดตันที่หลังเรียกได้ว่าเป็นปัญหายอดฮิตของหลายคนเช่นกัน แผ่นหลังเป็นส่วนหนึ่งที่มีความมันและยากต่อการดูแลและทำความสะอาด เป็นส่วนที่มีเหงื่อออกง่าย อยู่ในร่มผ้าและเกิดการอับชื้นได้บ่อยจึงเป็นจุดที่ทำให้เกิดสิวอุดตันที่หลังได้ง่าย นอกจากนี้ยังมีสาเหตุจากฮอร์โมน กรรมพันธุ์ และการใช้สบู่ที่ไม่ดีได้เช่นกัน
การดูแลและบำรุงผิวหน้าให้เหมาะสมกับปัญหา สิวอุดตัน
หลังจากที่เราเข้าใจสาเหตุของการเกิดการอุดตันในรูขุมขน และ สิวอุดตัน แล้ว มาดูวิธีจัดการดูแล และบำรุงผิวอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อป้องกัน และรักษาปัญหาสิวที่น่ารำคาญนี้กันดีกว่า ต่อไปนี้เป็นขั้นตอน และวิธีการดูแลสุขภาพผิวหน้าที่ BERKIN Serum ได้รวบรวมมาให้เพื่อนๆกัน
- คลีนซิ่งที่อ่อนโยน: เริ่มวิธีแรกง่าย ๆ ด้วยการเลือกผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้าสูตรอ่อนโยนที่ช่วยขจัดสิ่งสกปรก น้ำมัน และสิ่งสกปรกได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่ทำลายเกราะป้องกันความชุ่มชื้นตามธรรมชาติของผิว เช่น Cleansing Balm, Cleansing Oil หรือ Micellar Water มองหาสูตรที่ไม่ทำให้เกิดสิวซึ่งจะไม่อุดตันรูขุมขนและหลีกเลี่ยงส่วนผสมที่รุนแรง เช่น SLS และแอลกอฮอล์ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองและแห้งกร้านได้
- การขัดผิว (Physical Peel) หรือ ใช้สารผลัดเซลล์ผิว (Chemical Peel): การขัดผิวเป็นประจำช่วยขจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ป้องกันไม่ให้เกิดการสะสมและอุดตันของสิ่งสกปรกในรูขุมขน หรือเลือกใช้สารสกัดที่ช่วยผลัดเซลล์ผิวที่มีส่วนผสม เช่น กรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid หรือ BHA) หรือกรดไกลโคลิก (Glycolic Acid หรือ AHA) ซึ่งจะช่วยทำความสะอาดรูขุมขน โดยการละลายสิ่งสกปรกและทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิว อย่างไรก็ตาม ระวังอย่าขัดผิวมากเกินไป หรือใช้สารผลัดเซลล์ผิวบ่อยเกินไป เพราะอาจไปทำลายกำแพงหรือเกราะป้องกันของผิวหนัง และทำให้เกิดการระคายเคืองหรืออักเสบได้
- เติมความชุ่มชื้นให้กับผิวหน้าอย่างสม่ำเสมอ: การให้ความชุ่มชื้นเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกสภาพผิว รวมถึงผิวมันและเป็นสิวง่าย โดยสามารถเลือกใช้มอยส์เจอร์ไรเซอร์เนื้อบางเบาและปราศจากน้ำมันที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวโดยไม่อุดตันรูขุมขน อย่าง BERKIN Moisture and Barrier Booster Serum ได้ จะมีส่วนผสม เช่น กรดไฮยาลูโรนิก เซราไมด์ และNiacinamide ที่ช่วยรักษาสมดุลของความชุ่มชื้นและความมันบนผิวของเพื่อน ๆ ได้อย่างดี ในขณะเดียวกันก็ช่วยบรรเทาอาการอักเสบและรอยแดงได้
- การรักษาอย่างตรงจุด: จัดการกับปัญหาผิวเฉพาะจุด เช่น สิว อาการอักเสบ และรอยดำ รอยแดง ให้เรามองหาผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมที่ดูแลรักษาสิวโดยเฉพาะ เช่น เรตินอยด์ ไนอาซินาไมด์ และน้ำมันทีทรี หรือสามารถใช้ยาซึ่งต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร ส่วนผสมเหล่านี้ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิว รูขุมขนไม่อุดตัน และลดการอักเสบ เพื่อผิวที่เรียบเนียนกระจ่างใสสุขภาพดียิ่งขึ้น
- การป้องกันแสงแดด: อย่าลืมปกป้องผิวจากรังสียูวีที่เป็นอันตรายจากแสงแดด ซึ่งอาจทำให้สิวแย่ลงและทำให้เกิดรอยดำหลังการอักเสบ (จุดด่างดำ) เลือกครีมกันแดดที่มี SPF 30 PA+++ ขึ้นไป และทาทุกวันอย่างสม่ำเสมอ แม้จะเป็นวันที่ไม่ได้ออกไปเจอแสงแดดแรง ๆ โดยเน้นไปที่สูตรลดสิวและมีน้ำมันน้อย ซึ่งจะเหมาะที่สุดสำหรับผิวที่เป็นสิวง่าย
การนำเคล็ดลับและผลิตภัณฑ์ดูแลผิวเหล่านี้ มาใช้ในกิจวัตรประจำวันของเพื่อน ๆ สามารถช่วยป้องกันการอุดตันในรูขุมขน และลดความเสี่ยงของการเกิด สิวอุดตัน ได้ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องมีความอดทนในการดูแลผิวหน้าของเพื่อน ๆ อย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากปัญหาผิวหน้าอาจต้องใช้เวลาสักพักจึงจะเห็นการพัฒนาของสภาพผิว จนเห็นผลลัพธ์ชัดเจน นอกจากนี้ หากคุณมีสิวที่รุนแรงหรือเป็นมาอย่างยาวนาน ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังที่สามารถแนะนำทางเลือกการรักษาเฉพาะบุคคลที่เหมาะกับปัญหาผิวเราได้
รูขุมขนกว้างและสิวอุดตันอาจเป็นปัญหาผิวที่พบได้บ่อย แต่สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เป็นปัญหาใหญ่ ถ้าหากเพื่อน ๆ ทำความเข้าใจปัจจัยที่ทำให้เกิดการอุดตันในรูขุมขนหรือสิวอุดตัน และการดูแลผิวที่ตรงจุด ก็จะสามารถป้องกัน และรักษาสิวที่เกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อผิวที่เรียบเนียน และกระจ่างใสยิ่งขึ้น เพียงเท่านี้สุขภาพผิวหน้า และเกราะป้องกันผิวของเพื่อนๆ ก็จะดีขึ้นกันอย่างเห็นได้ชัดเลย
ติดตามข่าวสาร บทความเกี่ยวกับปัญหาผิวหน้า Tips&Trick จาก BERKIN ได้ที่ช่องทาง
เว็บไซต์: Berkinofficial
Instagram: Berkin.official
เพจ Facebook: Berkin.official
อ้างอิง
-https://www.cosmopolitan.com/style-beauty/beauty/a30085157/clogged-pores/
-https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22773-clogged-pores
-https://www.benefitcosmetics.com/en-us/pores/articles/clogged-pores/clogged-pores